problemy głośnikowe

Lokalizacja głośników

Lokalizacja głośników w systemach multiroom ma zapewnić miłe dla ucha tło muzyczne. Nie stosujemy się tutaj do scisłych reguł znanych ze świata audiofilskiego. Głośniki nie są najwazniejszym elementen salonu, kuchni czy łazienki. Nie powinny też ich szpecić. Kształt i rozmiar widzialnej części głośnika musi być dopasowany do wystroju wnętrza. W Ameryce zakłada się stosowanie głośników z okrągłą maskownica na sufitach i prostokątną na ścianach. Absolutnie nie powinniśmy stawiać tego kryterium na pierwszym miejscu. Jeżeli na przykład na suficie umieszczone są kwadratowe oprawy świetlne to zastosujmy również kwadratowe maskownice. Jeżeli ich rozmiar przytłacza to dajmy więcej głośników ale za to mniejszych.

Głosnik jest urządzeniem kierunkowym tak jak reflektor halogenowy. Najlepszą jakość dźwięku otrzymamy bezpośrednio od niego a nie z odbić. W typowych warunkach (wysokość pomieszczenia od 2.5 do 3 m) odlegość między głośnikami powinna się zawierać pomiędzy 3.0 a 5.2 m przy zachowaniu odlełości od scian 1.5 - 2,6 m. Można inaczej przyjąć, że jeden głośnik (jedna para lub głośnik sumujacy) wystarczy na 25 m2 w miejscach gdzie głównie siedzimy (biblioteka) lub na 9 m2 tam gdzie stoimy (kuchnia, korytarz).

Mono czy stereo

Uniwersalne okablowanie powinno być stereofoniczne. Sygnały monofoniczne możemy zastosowaać tylko pod warunkiem użycia odpowiedniej matrycy lub wzmacniacza audio. Są natomiast zalecane w rozległych instalacjach 70 V przy nagłośnieniu na przykład ogrodów. Przekształcenie sygnału stereo w mono musi wykonać przeznaczone do tego urządzenie. Zwykłe zwarcie dwóch sygnałów lewego i prawego oprócz innych możliwych szkód pozbawi nas dźwięków, które były w przeciwfazie.

W sytuacji gdy musimy zastosować tyko jeden głośnik lub uzysknie dźwięku przestrzennego jest wątpliwe zalecamy użycie głośników sumujących. Zawieraja one w jednej obudowie dwa głośniki wysokotonowe L+P i dwucewkowy głośnik niskotonowy. Doprowadzamy do nich sygnał stereofoniczny.

Kino i głośniki do kina

Na głośnikach instalacyjnych możemy zbudować kino przewyższające jakością dźwięku typowe kina. Na przeszkodzie stoją jedynie moc z jaką wypada nam słuchać oraz konieczność znalezienia kompromisu z innymi użytkownikami pomieszczeń.

Zestaw głosników do kina to głośniki przednie: lewy prawy i centralny, głośniki efektowe boczne i tylne (7.1) i subwoofer. Lokalizacja każdego z nich jest precyzyjnie określona choć istnieje kilka wariantów. Producenci w instrukcjach podają niektóre z nich łącznie z zalecanymi odległosciami.

1. glośniki lewy prawy i centralny (L C R)
   

   Najlepiej zamontować je w ścianie na której wisi ekran lub tv. Jeżeli jest to niemożliwe montujemy je w suficie. Dobrym rozwiązaniem jest lokalizacja lewego i prawego w suficie a centralnego w ścianie. Jeżeli nie ma miejsca pod telewizorem możemy jako jednego głośnika centralnego użyć pary głośników i umieścić ją w ścianie. Pierwszego z pary obok L a drugiego obok P. Wszystkie głośniki powinny być takie same. Warto pamiętać, że najważniejszy jest głośnik centralny. Głośniki lewy i prawy emitują tylko te dźwięki których źródeł nie widać na ekranie.

   
   
2. glośniki efektowe
   

   Konstrukcyjnie są to inne głośniki niż L C R. Błędem jest stosowanie takich samych głośników dla całego kina. Właściwe oznaczone są SUR lub FX. Do systemów 5.1 potrzebujemy jednej pary a do 7.1 dwóch par. Lokalizacja ich podana jest bardzo dokładnie w instrukcjach. Podany przykład jest dla 7.1.

   
   

   Idealnymi głośnikami efektowymi są głośniki "niewidzialne". Zalętą ich jest wyjątkowo duża bezkierunkowość. Pokryte dowolnym tynkiem, tkaniną, skórą, tapetą, fornirem stają się naprawdę niewidzialne.

   
   
   

   Widzialne są tylko przed montażem.

   
   
3. subwoofer
   

   Mamy tyko dwie możliwości. Głośnik w obudowie do postawienie w pokoju oraz subwoofer do zabudowy ale z gotową obudową bardzo wygodną do montażu. Głębokość jej to niecałe 10 cm. Lokalizacja subwooferów jest praktycznie dowolna.

   
   
   
   

Łączenie głośników

W przypadkach rozległych pomieszczeń takich jak baseny i korytarze natrafiamy na problem doboru ilości glośników. Warto zaokrąglić wymaganą ilość ze względów akustycznych do wygodnej do skonfigurowania. Pamiętajmy, że wypadkowa oporność zestawu musi być właściwa dla zastosowanego wzmacniacza. Zalecamy oporność z przedziału 2 - 16 om i wynikające z tego warunku ilości par głośników lub sztuk głośników sumujących 2, 3, 4, 6, 8, 12. Należy przewidzieć stosowne ułożenie przewodów abyśmy mogli zrealizować wymagane połączenia.

Zabudowa głośników

Sposób, w jaki zamontujemy głośniki w ścianie lub suficie ma decydujące znaczenie dla jakości dźwięku. Montażu nie można ograniczyć tylko do podłączenia kabli i przykręcenia głośnika. Przygotowania zaczynamy już na etapie gołych murów. Dla każdego typu głośnika określona jest optymalna objętość, która zapewnia mu właściwe warunki pracy. Zależnie od typu ściany lub sufitu i rodzaju głośnika różne są sposoby tworzenia objętości za głośnikiem.

1. W ścianie murowanej lub betonowej wykuwamy dziurę, którą przykrywamy płytą z impregnowanego MDF-u lub mineralną. W płycie wykonujemy otwór na głośnik. Na koniec tynkujemy licując ją z powierzchnią ściany. MDF jest dobrym materiałem ze względu na właściwości tłumienia drgań. Jego impregnacja jest potrzebna, jeśli na płytę będzie kładziony mokry tynk.
2. W konstrukcję ściany gips-karton, albo sufitu podwieszanego wkładamy skrzynkę wykonaną z MDF-u. Skrzynka zależnie od wielkości powinna mieć w środku żebra usztywniające. Koniecznie należy przykręcić skrzynkę do profili konstrukcji ściany lub do stropu. Wymiary skrzynki zależnie od litrażu i głębokości jaką dysponujemy trzeba dopasować do miejsca montażu.
3. W ścianie gips-karton zamiast skrzynki można użyć specjalnych poduszek i mat tłumiących przylepianych od wewnątrz do płyty gipsowej. Redukuje to drgania płyty gipsowej i wyraźnie polepsza jakość dźwięku.
4. W przypadku sufitu podwieszanego zamiast skrzynki można wykonać wokół głośnika czapę z waty mineralnej. Konstrukcja, na której wisi sufit powinna być sztywna zwłaszcza w pobliżu głośników.
5. Aby stworzyć objętość dla głośników można wykonać z płyt gipsowych obniżenie sufitu lub występ przy ścianie. Ważne, aby konstrukcja była sztywna i dobrze zamocowana.
6. Głośniki możemy również montować w zabudowie meblowej. Należy pamiętać o włożeniu za głośnikiem specjalnej waty tłumiącej.